Toen ons gevraagd werd het gangmakerschap te promoten op het Kwaliteitscongres van 1 juni zeiden wij direct enthousiast ja. Maar toen de eerste twee onderwerpen over circulaire economie bleken te gaan en het derde over privacy ontstond toch een aarzeling. Welke relatie had dit met kwaliteit en gangmaken? Maar inmiddels zijn we helemaal om en zien we hoe de titel van het congres ‘Connect, Leren & Versnellen’ een mooie satéprikker is om het gemeenschappelijke veranderproces te benoemen. En juist in dit veranderproces kunnen gangmakers een essentiële rol spelen.

 

Gangmakers zijn praktische mensen met een duidelijk drive en zijn er goed in om dingen voor elkaar te krijgen. ‘Gangmaken’ is een specifieke manier van handelen in het werken aan verandering die eigenlijk nooit als zodanig wordt benoemd. Voor ‘gangmaken’ kun je geen diploma behalen of  procedure ontwikkelen. Je bent het of je bent het niet. Gangmakers voelen ‘de wind door het molentje’, weten welke kant een beweging op gaat en wat je er mee kunt doen. Gangmakers gaan op zoek naar intrinsieke behoeften en maken een vertaalslag naar inspirerende perspectieven.

 

Het belang van de rol van gangmakers kwam ook direct bij mij op toen ik het interview las van Lucien Engelen, een van de sprekers op het congres van 1 juni. Lucien Engelen spreekt in het interview zijn zorg uit over de verschillende snelheden bij kwaliteit en innovatie. Zo blijven het twee verschillende werkvelden, die alleen maar last van elkaar hebben. Engelen maakt de vergelijking met een slecht huwelijk. Hij vraagt hij zich af of kwaliteit en innovatie hand in hand kunnen gaan, of dit een goed huwelijk kan worden.

 

Ooit, in de begin dagen van de aandacht voor kwaliteit in de zorg, eind jaren tachtig, begin jaren negentig, was ook kwaliteit een innovatie. Gangmakers – we noemden ze toen nog niet zo, maar ze waren het wel – speelden toen een belangrijke rol bij de ontwikkeling. Maar de toenemende externe druk om veranderingen planmatig tot stand te brengen zorgde er voor dat kwaliteit in een vertraging terecht kwam en de ruimte voor gangmakers werd ingeperkt.

En zo ontstonden gescheiden werelden.

 

Gangmakers zijn goed in het maken van verbindingen en zijn tempo-makers. Letterlijk. Zij zijn in staat te versnellen, te remmen, over te stappen op andere wegen, vast te houden, los te laten.

 

Het doet mij plezier dat in de kwaliteitswereld een toenemende bewustwording ontstaat van het belang van interactie en improvisatie. Hierdoor ontstaat weer  ruimte en behoefte aan gangmakers. En stijgt de kans op ‘goede huwelijken’.

 

Maar wat te doen wanneer er geen gangmakers zijn? Of wanneer voor gangmakers onvoldoende ruimte is om aan de slag te gaan? Een discussie hierover zou ik graag met Lucien Engelen aangaan. Het zou mij niet verbazen wanneer deze vragen ook van toepassing zijn bij de onderwerpen van de andere sprekers. Ik kijk dan ook vol spanning uit naar hun interviews in Sigma. Zal ik ook daar het belang van de gangmakersrol zo duidelijk zien?

 

Onze drive voor 1 juni is het verhelderen van de rol van gangmaker en duidelijk maken hoe ze kunnen bijdragen aan Verbinden, Leren & Versnellen.

 

Lia de Vos

in samenwerking met Jeanet Bouw en Daphne Wiersma

Deze blog is op 3 mei 2017 ook gepubliceerd op SigmaOnline